Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın ABD’li mevkidaşı ile görüşmesinin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Donald Trump ile görüşmesiyle birlikte piyasada S-400 füzelerinin tesliminin İstanbul seçimleri sonrasına ertelendiği algısı ile dolar/TL düşüyor.

Piyasaya göre ABD ile olası bir gerginliğin ötelenmesi dolar/TL’nin ateşini bir nebze de olsa düşürdü. Dolar/TL bugün son bir ayın en düşük seviyesini gördü.

Türkiye piyasaları bayram tatili rehavetine girerken dolar/TL güne 6.03 seviyesinin altında başladı fakat daha sonra hızlı bir iniş trendine geçti. Dolar/TL saat 14:12 itibarıyla 5.8742/5.8778’den işlem görüyor. Doların söz konusu seviyelerdeki seyri devam ediyor.

Bankacılar bu pozitif ayrışmanın en önemli nedeninin ABD ile olası bir gerilimin İstanbul seçimi sonrasına ertelendiği izlenimi olduğunu belirtiyorlar.

SALI GÜNÜNDEN BU YANA AYRIŞIYOR
TL, Salı gününden bu yana gelişmekte olan ülke para birimlerinden pozitif ayrışıyor. Bugün benzer para birimlerinde yüzde 0.4’a kadar değer kazancı yaşanırken TL’deki kazanç yüzde 2’ye yakın seyrediyor.

İYİMSERLİK AKAR’IN GÖRÜŞMESİ İLE BAŞLADI
Bankacılar bu pozitif ayrışmanın en önemli nedeninin ABD ile olası bir gerilimin İstanbul seçimi sonrasına ertelendiği izlenimi olduğunu belirtiyorlar. Diğer öne çıkan etkenler ise rand-TL başta olmak üzere ikili işlem önerileri ve TL’nin son yıllarda açık ara en çok satılan para birimi olması. Son bir yıla bakıldığında TL %30 civarı değer kaybı ile benzer para birimlerinden açık ara negatif ayrışırken, son üç yılda ise değer kaybı %50 civarında. Bankacılara göre TL’deki iyimserlik Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın Rus hava savunma sistemi S-400’ün teslimatının Haziran ayına yetişmeyebileceği açıklaması ile başladı. Bu açıklamanın ardından Akar’ın ABD’li mevkidaşı ile ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ABD Başkanı Donald Trump ile telefonla görüşmesi sürece ilişkin iyimserliği artıran nedenler oldu. Türkiye’de tutuklu Türk asıllı ABD vatandaşı ve eski NASA çalışanı Serkan Gölge’nin serbest bırakılması da süreci destekleyen diğer bir neden oldu.

BES VE AKAR ETKİSİ
Sozcu.com.tr’ye konuşan GCM Foreks Ekonomisti Enver Erkan BES fonları hamlesi ve ABD ile temasların doların ateşini düşürdüğü görüşünde. Erkan, “Son dönemde Türk düzenleyici otoritelerinin piyasa düzenleyici kararları ve ABD ile olan ilişkilere dair yoğunlaşan haber akışının liralık varlıklarının pozitif ayrışmasında etkili olduğunu düşünüyoruz. BES fonlarının yatırım kriterlerine dair alınan son kararlarla hisse senedi piyasasına yakın vadede girmesi beklenen 1,2 milyar liralık giriş borsadaki tepki hareketinin güç kazanmasını sağladı.

Bunun haricinde, hafta başında Milli Savunma Bakanı Sn. Akar’ın S-400 teslimatının Haziran sonrasına gecikebileceği açıklaması ve Başkan Erdoğan – Trump telefon görüşmesinde de S-400’lere dair ortak komisyon kurulması teklifimizin yinelenmiş olması, aynı zamanda iki Başkan’ın Haziran sonunda G-20’de görüşecek olmaları itibariyle diyalog ortamının devam etmesi kur hareketinde olumlu yönde ayrışmamızda etkili oldu. Kurda kısa vadeli düşüşlerin devamı kapsamında eğer TRY güçlü performansına devam ederse daha düşük seviyelerin telaffuz edilebileceğini düşünüyoruz” diye konuştu.

F-35 VE S-400 ARASINDA TÜRKİYE
İki NATO müttefiki olan ABD ve Türkiye, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 satın alma planları nedeniyle aylardır anlaşmazlık yaşıyor. ABD S-400’lerin NATO ile uyumlu olmadığını ve F-35’lerin güvenliğini tehlikeye atacağını söylüyor.

ABD’li yetkililer Ankara’nın bunun yerine ABD füze savunma sistemi satın almasını istiyorlar. Türkiye ise S-400 alım sürecinin bitmiş bir anlaşma olduğunu, Patriot alımının ise müzakere edilebileceğini belirtiyor. Ancak S-400’den vazgeçeceğine dair herhangi bir ifade kullanmıyor. Süreç olası ABD yaptırımlarını gündeme getirebileceği endişesiyle piyasadaki satış baskısının da ana nedenlerinden biri konumunda idi.

AKAR ÖNÜMÜZDEKİ AYLAR OLABİLİR DEMİŞTİ
Bu görüş kalıcı olarak değişmese de, son üç günde değişen, ABD ile olası bir anlaşmazlığın Haziran ayı sonrasına ötelendiği beklentisi oldu. Akar, 27 Mayıs piyasa kapanışının ardından yaptığı açıklamada, S-400’lerin Türkiye’ye teslimatının Haziran ayına yetişmeyebileceğini ancak önümüzdeki aylarda teslimatın gerçekleştirileceğini söylemişti.

Dolar/TL yönünü aşağı çevirmeden önce geçen hafta 6.15’i aşmıştı. Bu hafta ise 15 Mayıs’tan beri ilk kez 6’nın altını test eden dolar/TL bu seviyenin altında küresel satış baskısıyla kalıcı olamadı. Dün günü 6.02 civarında tamamladı.

Tahvil-bono piyasasında iki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi dün son işlemde %25.74 seviyesindeydi. Bugün 2 yıllık gösterge getiri 30 bp geriledi ve son işlem %25.46 oldu. 10 yıllık gösterge tahvilde bugün işlem gerçekleşmedi.

***
BSİ: 15.14
DOLAR
5.9073
(%-1.75)

EURO
6.5905
(%-1.59)

ALTIN
243.296
(%-1.68)

BIST 100
89049.44
(%2.14)