Baltimore'da olağanüstü hal ilan edildi

ABD’de geçen sene 18 yaşında siyah bir gencin polis tarafından öldürülmesinin ardından Ferguson’da başlayan ayaklanmalar, yine bir siyahın polis tarafından gözaltına alınırken ölmesi sonrası bu kez Baltimore’a sıçradı.
Washington’a bir saat uzaklıktaki kentte yaşanan yağma olaylarının ardından olağanüstü hal ve bir hafta sokağa çıkma yasağı ilan edildi, okullar tatil oldu, spor müsabakaları ertelendi, Ulusal Muhafızlar göreve çağrıldı.
Amerikan halkı, ABD’nin ilk siyah başkanı Barack Obama’nın görev süresinde, bir siyahın polis tarafından gözaltına alınırken ölmesi sonrası yeni bir siyah ayaklanmasına daha tanıklık etti. Ve geçen yaz, 18 yaşındaki siyah genç Michael Brown’un Missouri Ferguson’da polis tarafından öldürülmesi sonrası ülkeyi kasıp kavuran ayaklanmalar, bu kez de 25 yaşındaki Freddie Gray’in yine polis tarafından gözaltına alınırken hayatını kaybetmesi sonrası bu kez Ferguson’un nüfus olarak 30 kat büyüğü Baltimore’da yaşandı.
Washington’a sadece bir saat uzaklıkta, siyahların çoğunluk olduğu kentte Gray’in dün düzenlenen cenaze töreninden sonra başlayan olaylar, yağmalamaya dönüştü. Eyalet polisi olaylara el koyarken, kentte olağanüstü hal ilan edildi. Belediye Başkanı Stephanie Rawlings-Blake sokağa çıkma yasağı ilan etti. Okullar tatil oldu. Kentin beyzbol takımı Orioles maçlarını erteledi.
Ve 15’in üzerinde polisin yaralanması sonrası, Baltimore’un bağlı olduğu Maryland Eyaleti’nin Valisi Larry Logan, düzeni sağlamaları için Ulusal Muhafızları şehre davet etti. Polis, Pazartesi gecesi, kenti savaş alanına çeviren olaylar nedeniyle en az 30 kişiyi gözaltına aldı.
Salı akşamından itibaren bir hafta boyunca gece saat 22.00 ile sabah 05.00 arasında sokağa çıkma yasağı ilan edilen, 14 yaşından ufaklar için ise saat 21.00’den itibaren kimsenin sabaha kadar evden çıkamayacağı kentte, olayların başlangıcı 12 Nisan’a uzanıyor. Maryland mahkeme kayıtlarına göre hakkında şimdiye kadar uyuşturucu satışından saldırıya çeşitli suçlardan 20 dava açılmış, 2009’dan beri birçok kez hapse girmiş, halen de beş ayrı davadan yargılanan Freddie Gray, o gün polisten kaçmak istedi.
Sabah saatlerinde yaşanan kovalamacanın ardından yakalandı ve polis merkezine götürülmek üzere polis minibüsüne bindirildi. Ancak o sıra ne olduysa, sonra Gray acilen hastaneye kaldırıldı. Ve omuriliğindeki hasar nedeniyle bir hafta sonra da hastanede hayatını kaybetti.
Polis şimdiye kadar olaya dair aydınlatıcı hiçbir açıklama yapmadı. Gray’in gözaltına alınışı sırasında çekilen bir videoda, yürümekte zorluk çektiği, bağırdığı ama buna rağmen koluna giren iki polis memuru tarafından sürüklenerek minibüse taşındığı görülüyor. Ancak polis, gözaltı sırasında Gray’e güç kullanılmadığı konusunda ısrar ediyor. Gray’in o gün hastaneye kaldırılmasını gerektiren, omuriliğindeki hasarın nasıl oluştuğunu ise açıklayamıyor.
Gray’in ailesi şimdi olaya dair detayların açıklanmasını isterken, gözaltıyla ilişkili 6 polis memurunun açığa alındığı ve konuyla ilgili soruşturmanın devam ettiği öğrenildi. Ancak polis Gray’in omuriliğinin nasıl zedelendiğini açıklamadığı için de, kent ayaklanan siyah gruplar nedeniyle yangın yerine döndü.
Kentteki ünlü markalara ait mağazalar, restoranların yanı sıra Johns Hopkins Hastanesi’nin 10 blok ötesinde yer alan, yaşlıların barınması için kurulmuş bir sosyal hizmet binası da ateşe verildi. Hızla yayılan yangından çıkan dumanlar kenti sardı. Polisi, kentteki çetelerin olayları daha da şiddetli hale dönüştürmesini önlemek için biber gazı kullanımı dair sert önlemler alacağını duyurdu.
Öte yandan polisin olaylar sırasında biri Türk iki gazeteciyi de gözaltına aldığı öğrenildi. Baltimore City Paper’dan fotoğraf editörü J.M. Giordano ve Reuters için çalışan Türk fotoğrafçı Sait Serkan Gürbüz daha sonra serbest bırakıldı. Polis, gazetecilerin yanlışlıkla gözaltına alındıklarını açıkladı.
Geçen sene Ağustos ayında yaşanan Ferguson Ayaklanması sırasında halka seslenerek herkesi itidale davet eden Başkan Obama, bu kez Gray’in cenazesine üç danışmanını yolladı. Beyaz Saray Kabine Sektreteri, aynı zamanda Obama’nın siyahların sosyal adalet sorunlarının çözümü için geçen sene kurduğu Siyah Kardeşimi Koruma Görev Gücü’nün başkanı Broderick Johnson, Beyaz Saray Halkla İletişim Danışmanı Heather Foster ve Devletiçi İşler’den Elias Alcantara, Gray için düzenlenen törende hazır bulundular.
Ancak Baltimore’a kalabalık bir delegasyon yollayan Obama, bu kez kendi bir açıklama yapmaktan kaçındı. Hatta olaylar, yeni Adalet Bakanı Loretta Lynch’in de görevindeki ilk gününe denk geldi. Ve Obama, Lynch ile Oval Ofis’te bir araya geldiği sırada gazetecilerin soru sorma ihtimaline karşı Lynch ile toplantısını sadece fotoğrafçıların görüntülemesine izin verdi.
Böylece şimdilik yağmalar ve ayaklanmayla ilgili hiçbir açıklama yapmadı. Lynch ise görevindeki ilk gün yayınladığı yazılı bir açıklamayla Baltimore’da yaşanan şiddeti kınadı, Gray’in ölümüyle ilgili soruşturmanın devam ettiğini söyledi.
Gray’in ölümü, ABD’de uzun süredir devam eden siyahlara yönelik polis şiddeti tartışmasını da alevlendirdi. Nitekim Gray’in cenazesi polis şiddetinden mağdur olan siyah ailelerin temsilcileriyle doluydu. Geçen Temmuz ayında New York polisi tarafından “Nefes alamıyorum” çığlıkları arasında gözaltına alınırken ölen Eric Garner’ın (44) kızı, 1999’da yine New York polisi tarafından 41 kez vurularak öldürülen silahsız genç Amadou Diallo’nun (22) annesi, yine New York polisinin 2003’te uyuşturucu satıcısı diye yanlışlıkla evini basıp kalp krizinden ölmesine neden olduğu Alberta Spruill’in (57) akrabaları, Gray’in ailesine destek olmak için Baltimore’daydı.
Polis mağduru siyah ailelerin, Adalet için Aileler Birliği adıyla örgütlendikleri öğrenildi.

Leave a Reply

Your email address will not be published.