Ünlü yönetmen Metin Erksan 83 yaşında hayatını kaybetti

Ünlü yönetmen Metin Erksan 83 yaşında hayatını kaybetti. ‘Susuz Yaz’, ‘Sevmek Zamanı’, ‘Acı Hayat’, ‘Kuyu’, ‘Yılanların Öcü’ gibi Türk sinemasının unutulmaz filimlerine imza atan Metin Erksan böbrek yetmezliği teşhisiyle 10 gün önce kaldırıldığı, Medical Park Bahçelievler Hastanesi’nde hayatını kaybetti.
BT KÜLTÜR SANAT-METİN ERKSAN KİMDİR?
Pertevniyal Lisesi mezunu Erksan, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi bölümünü bitirdi. 1947’den başlayarak çeşitli dergi ve gazetelerde sinema yazıları yazdı. 1952’de senaryosunuBedri Rahmi Eyüboğlu’nun yazdığı Karanlık Dünya, Aşık Veysel’in Hayatı filmiyle yönetmenliğe başladı. Dünya Havacıları Türkiye’de (1958), Büyük Menderes Vadisi (1959) adlı iki belgesel film yaptı.
Edebiyat uyarlamalarına yönelerek kırsal kesim insanlarının sorunlarını işlediği filmlerle başarı kazandı. Susuz Yaz, 1964 Berlin Film Şenliği’nde Altın Ayı Büyük Ödülü’nü, Yılanların Öcü (1962),1966 Kartaca Film Şenliğinde birincilik kazandı. Kuyu filmi (1968) 1. Adana Film Şenliği’nde birinci oldu. Halit Refiğ ile birlikte Ulusal Sinema anlayışının temsilcisi oldu.
1970 yılından sonra tecimsel amaçlı filmler yönetti. 1974-1975’te TV için çağdaş beş Türk öyküsünü (Sabahattin Ali’nin “Hanende Melek”, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Geçmiş Zaman Elbiseleri”, Samet Ağaoğlu’nun “Bir İntihar”, Sait Faik Abasıyanık’ın “Müthiş Bir Tren” ve Kenan Hulusi Koray’ın “Sazlık”) kısa metrajlı filmler durumuna getirdi.
NE DEDİLER
Ömür Gedik: Erksan, Scorsese ve Akın’a teşekkür etmişti.
Berlin Film Festivali’nde Altın Ayı kazanan “Susuz Yaz” 45 yıl sonra restore edilerek, Martin Scorsese ve Fatih Akin’ın çalışmaları sonucunda Cannes’da gösterilmişti. Filmi Cannes’daki gösteriminde Hülya Koçyiğit ve Ulvi Doğan ile birlikte izlemiştim. Metin Erksan Cannes’a gelememiş ama bir mektup yollamıştı. Erksan mektubunda “Scorsese ve Akın’a 45 yıldır kayıp olan bir filmi herkesle buluşturdukları ve bu mucizeyi gerçekleştirdikleri için teşekkür ediyorum” diye yazıyordu. Yılanların Öcü, Susuz Yaz, Sevmek Zamanı gibi unutulmaz filmlerin yönetmenini kaybetmenin acısı büyük. Metin Erksan’a, Türk sinemasına bıraktığı hazineler için ne kadar teşekkür etsek azdır. Bu hazinelere gözümüz gibi bakmalı ve gelecek kuşaklarla buluşturmalıyız.
Hülya Koçyiğit : Duyduğumdan beri yüreğim yanıyor. Atıf Yılmaz, Halit Refiğ, Ömer Lüffi Akat ve şimdi de Metin Erksan. Ulusal sinemamızın temellerini kuran gerçek kahramanlar… Kendi yaşamlarından ödün vererek çok başarılı işleri imza attılar. Benim ilk öğretmenim aslında, yeteneğimi keşfeden kişi. Dediğim gibi yüreğim yanıyor.
Türkan Şoray: Benim sinema kariyerimin başlangıcında Acı Hayat’ın çok önemli bir yeri vardır. Türk sinemasının tiyatroculardan sonra yapılanmasını sağlayan üç kişiden biridir. Acımız ve kaybımız çok büyük. Sinemamızın başı sağolsun.
Fatma Girik : Eyvah o da mı gitti. Türk sinemasına hayatını adayanlar bir bir gidiyor. Değeri bilindi mi bilmiyorum. Ama onlar sinemamızı çok sevdiler. Sinemaya hayatlarını adadılar. Eminin eski ve yeni jenarasyon oyuncular Atıf Yılmaz, Halit Refiğ, Ömer Lüffi Akat ve Metin Erksan’ı hiç unutmayacak, unutmamalıdırlar.
Cüneyt Cebenoyan: Çok üzüldüm, Türk sinemasının önemli isimlerninden biriydi. ‘Susuz yaz’ ve Sevmek Zamanı’ gibi önemli filmlere imza atmıştı. Berlin’i ilk kazanan yönetmendi. Türk sineması için büyük bir kayıp.
Şenay Aydemir: Metin Erksan Türkiye sinemasının sanat olarak kurucu yönetmenlerinden biriydi. Bence geleneksel sinema anlatısından ayrılarak -‘Sevmek Zamanı’nda olduğu- bugün sinema yapan kuşağı en çok etkileyen isimlerden biri olduğu kanısındayım. Türkiye’de bugün Türk sinemasını uluslararası alanda yer bulduysa bunda Metin Erksan’ın büyük yeri olduğunu düşünüyorum.
Filmleri
Karanlık Dünya / Aşık Veysel’ın Hayatı 1952
Beyaz Cehennem / Cingöz Recai 1954
Yol Palas Cinayeti 1955
Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi 1956
Dokuz Dağın Efesi 1958
Hicran Yarası 1959
Gecelerin Ötesi 1960
Şoför Nebahat 1960
Mahalle Arkadaşları 1961
Oy Farfara Farfara 1961
Sahte Nikah 1962
Yılanların Öcü 1962
Acı Hayat 1962
Çifte Kumrular 1962
İstanbul Kaldırımları 1964
Suçlular Aramızda 1964
Susuz Yaz 1964
Sevmek Zamanı 1965
Ölmeyen Aşk 1966
Ayrılsak da Beraberiz 1967
Kuyu 1968
İki Günahsız Kız (İki Hikayeli Film) 1969
Ateşli Çingene 1969
Dağlar Kızı Reyhan 1969
Sevenler Ölmez 1970
Eyvah 1970
Hicran 1971
Makber 1971
Feride 1971
Keloğlan’la Can Kız 1972
Süreyya 1972
Bir İntihar 1973
Geçmiş Zaman Elbiseleri 1973
Hanende Melek 1973
Müthiş Bir Tren 1973
Sazlık 1973
Dağdan İnme 1973
Şeytan 1974
İntikam Meleği / Kadın Hamlet 1976
Sensiz Yaşayamam 1977
Preveze Öncesi 1982
Ödülleri
Berlin Film Festivali, 1964, Susuz Yaz, En İyi Film
İzmir Enternasyonal Fuarı 1. Film Şenliği, 1965, Suçlular Aramızda, En İyi Yönetmen
Türk Filmleri Yarışması, 1961, Gecelerin Ötesi, En İyi Senaryo
1. Adana Altın Koza Film Şenliği, 1969, Kuyu, En İyi Yönetmen
24. Antalya Film Şenliği, 1987, Kuyu, Onur Ödülü.

Leave a Reply

Your email address will not be published.