St. Louis Fed Başkanı Bullard, varlık alımlarının uzatılabileceği görüşünü savunarak, Fed’deki çalışma arkadaşlarına meydan okuyor.
St. Louis Fed Başkanı James Bullard, gelen ekonomik verilere bir tepki olarak ve enflasyondaki istikrarı koruyabilmek için, tahvil alım programında düzenlemeye gitmek gerektiğini öne sürerek, merkez bankasındaki çalışma arkadaşlarına meydan okudu.
Bullard, Fed’in, beklenen enflasyondaki düşüşü durdurmak için, bu ayın sonunda tahvil alım programının durdurulmasına ilişkin planlarını ötelemeyi düşünmesi gerektiğini söyledi. Fed, Aralık 2012’de 85 milyar dolar olan aylık varlık alım tutarını kademeli bir şekilde 15 milyar dolara kadar düşürdü.
Bullard, dün Washington’da verdiği bir mülakatta, “Varlık alımlarının azaltımının verilere bağlı olduğunu söyledik,” dedi ve Fed’in mesajının, “izlemedeyiz, ve enflasyon hedefimizi korumak için gerekeni yapmaya hazır ve istekliyiz” şeklinde olması gerektiğini sözlerine ekledi.
Bullard’ın yorumları, Fed politika yapıcıları arasında, ‘küresel ekonomideki zayıflığın ABD’de enflasyonu tehlikeli bir biçimde düşük seviyelere itme tehdidi’ oluşturduğu şeklinde artan endişelerin altını çiziyor. Merkez bankasının eski yetkililerinden Jonathan Wright, Bullard’ın endişelerinin, varlık alımlarının uzatılması teklifi uygulanmasa bile, Fed’in gelecek toplantısının ardından yapılacak politika açıklamasında yansımasını bulabileceğini söyledi.
Fed’in parasal işlerden sorumlu bölümünde 2004 ile 2008 yılları arasında görev yapan ve şimdi Baltimore’daki Johns Hopkins Üniversitesi’nde ekonomi dersleri veren Wright, “Açıklamada, enflasyonun ısrarlı biçimde hedefin altında kalması nedeniyle, enflasyon söylemini tekrar gündeme alacak” dedi.
Fed’in miktarsal gevşeme programı için hazırlanan entellektüel çerçeveye katkıda bulunan Bullard, merkez bankasının, bu ay politika yapıcıların bir araya geleceği toplantıda, varlık alımlarını uzatması gerektiğini kamuya açık bir şekilde dile getiren ilk Fed yetkilisi oldu.
Hisse Senetleri ve Tahviller
ABD hisse senetleri dün, ABD ekonomisini küresel ekonomik yavaşlamadan korumak için Fed’in atacağı adımlara ilişkin beklentilere bağlı olarak, kayıplarını geri aldı ve Hazine tahvillerinin faizi yükseldi. Standard & Poor’s 500 (S&P 500) Endeksi dün, seans içindeki yüzde 1.5’likkaybını yerine koydu ve günü yüzde 0.1’den az bir düşüşle tamamladı. ABD’nin 10 yıl vadeli tahvillerinin faizi iki baz puan ya da 0.02 yüzde puanı yükselerek yüzde 2.16’ya çıktı.
Aralık 2008’de gösterge faizi sıfır seviyesi yakınına indiren Fed, geçen ayki açıklamasında, varlık alımlarının muhtemelen 28-29 Ekim’de yapılacak bir sonraki toplantıda sona erdirileceğini kaydetti ve faizlerin program sona erdikten sonra “kaydadeğer bir süre” düşük tutulacağı tahhüdünü yineledi.
Jersey City, New Jersey’de Wrightson ICAP LLC başekonomisti Lou Crandall, “Varlık alımlarının sonlandırılması bir süredir pişiriliyordu,” dedi.
Aralarında New York Fed Başkanı William C. Dudley, Chicago Fed Başkanı Charles Evans ve Minneapolis Fed Başkanı Narayana Kocherlakota’nın yer aldığı politika yapıcılar, son dönemde, hedefin altında seyreden enflasyonu, faizlerin çok erken yükseltilmesine nazaran daha ağır basan bir risk olarak dile getirdiler.
“Yalnız Değil”
Charlotte, North Carolina’da Wells Fargo Securities LLC kıdemli ekonomisti Mark Vitner, “Bullard, endişelerinde yalnız değil,” dedi ve “Bu endişeleri taşıyanlar, faizler konusunda ileriye dönük rehberlikte, ne yapacaklarına ilişkin tartışmayı değiştirebilirler” şeklinde görüş bildirdi.
Vitner, “Bullard Fed’de çok pratik bir ses ve görüşlerindeki değişiklikler sık sık, ekonomideki risklerin dengesindeki değişimi yansıtır” yorumunda bulundu.
Bullard, enflasyondaki düşüşün Fed’in güvenilirliğine zarar verebileceğini ve fiyatlarda “deflasyon spiraline” yol açacak bir düşüş riski oluşturabileceğini söyledi.
Ekonomistler, deflasyonun hanehalklarını, fiyatların daha da düşebileceği beklentisi ile harcamalarını geciktirmeye teşvik edebileceğini ve bunun da talebi düşürerek büyümeyi olumsuz etkileyebileceğini düşünüyorlar. Fed, kendi kendini güçlendiren bu tuzağa düşmekten kaçınma için, ard arda varlık alımları ya da kısaca QE olarak adlandırılan parasal genişleme turlarına gitti.
Hedefin Altında
Fed’in tercih ettiği gösterge olan tüketici harcamalarına bağlı enflasyon, Ağustos ile biten bir yıllık dönemde yüzde 1.5 yükseldi. ABD merkez bankasının hedefi ise yüzde 2. Fiyat artışları, üst üste 28 aydır hedefin altında seyrediyor.
53 yaşındaki Bullard, beklenen enflasyon konusunda piyasanın baktığı ölçümlerden özellikle endişe duyduğunu ve bu ölçümlerden birinin, fiyat artışları ortalaması beklentisinin önümüzdeki beş yıllık dönemde yüzde 1.5’in altında kalacağını işaret ettiğini söyledi.
Bullard, “ABD’de enflasyon bekleyişleri düşüyor,” dedi ve “Bu bir merkez bankası için önemli bir durum ve bu nedenle, bu noktada mantıki politika tepkisi QE’nin sonlandırılmasının ertelenmesi olabilir” şeklinde görüş bildirdi.
St. Louis Fed Başkanı, varlık alım programının sürdürülmesinin Fed’e, ihtiyaç duyulduğunda, alımların hızını ayarlama olanağı sağlayacağını söyledi ve “Eğer istersek QE’yi daha da artırarak reaksiyon verebiliriz” dedi.
2016 yılına kadar politika kararlarında oy hakkı bulunmayan Bullard, bir “öncü” olarak görülüyor, zira onun görüşleri bazen politika değişikliklerinin işaretlerini önceden veriyor.
2010 Çalışması
Bullard, “Tehlikenin Yedi Yedi Yüzü” başlıklı 2010 tarihli çalışmasında, merkez bankasının deflasyondan kaçınmak için Hazine tahvili alımı yapması gerektiğini kaydeetti. Bunun ardından, tahvil alımlarının ikinci turu başlatıldı.
Bullard, birkaç yıl boyunca, tahvil alımlarının, Fed’in normal zamanlarda çeyrek puanlık faiz hareketleri gibi, ekonomik verilere tepki şeklindeki küçük çaplı ayarlamalarla birlikte, “duruma bağlı” bir hareket olması gerektiğini savundu.
West Chester, Pennsylvania’da Moody’s Analytics Inc. kıdemli ekonomisti Ryan Sweet, “Halen Fed, QE’yi uzatmaktan ziyade erken bitirme eğiliminde,” dedi ve “QE’nin sürdürülmesi yalnızca, eğer finans piyasaları güney yönünde hareket etmeye devam ederse, eğer küresel ekonomi bozulmaya devam ederse, bir seçenek olur” şeklinde görüş bildirdi.
Crandall, Fed’in beklentilere ilişkin endişelerinin, tüketici ve iş dünyası anketlerini içeren daha geniş çaplı ölçümler dikkate alındığında, azalabileceğini sözlerine ekledi.
Tutarlı Hareket
Crandall, “Fed’in enflasyon beklentileri konusunda çok katmanlı bir görüşü var,” dedi ve “Enflasyon beklentilerinin çıpasından kurtulduğuna inanabilmeniz için, tüm bu ölçümlerde tutarlı bir hareket görmeniz gerek” dedi.
Daha önce Chicago Fed’de görev yapan, Chicago’da Northern Trust Corp.’un başekonomisti Carl Tannenbaum, “Dahası, merkez bankası, finans piyasası kargaşasına tepki gösteriyor görünmekte tereddüt edebilir” dedi.
Tannenbaum, “Para politikasının kısa vadeli hareketler tarafından yönlendirilmesini istemezsiniz,” dedi ve “Yedi günlük piyasa hareketlerine bakarak, parasal stratejisde önemli bir değişiklik istemek için çok erken” şeklinde görüş bildirdi.