“Dijital Yeşil Sertifika!..”

Avrupa Komisyonu, bu yaz AB’de tekrar serbest seyahat etmeyi mümkün kılmak için “Dijital Yeşil Sertifika” – aşı pasaportu önerisini sundu.

Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, düzenlediği basın toplantısında, Üye Devletlerin ve Avrupa Parlamentosunun sertifikayı hızlı bir şekilde kabul etmesini ve böylece Haziran ayı gibi erken bir tarihte pasaportun kullanılmasını umduğunu belirtti. Genel olarak ayrımcılığın önüne geçmek için sertifika, bir kişinin Covid-19’a karşı aşı olduğunu, bundan doğal bağışıklığı olduğunu veya yakın zamanda olumsuz bir test sonucu olduğunu kanıtlayacak.

Nasıl görünecek?
Sertifikalar dijital formatta verilecek, böylece sahibinin tercihine bağlı olarak bir akıllı telefonda veya kağıt üzerinde gösterilecek.

Her iki sürüm de gerekli verileri içeren bir QR kodunun yanı sıra sertifikanın “gerçekliğini, bütünlüğünü ve geçerliliğini” garanti eden bir dijital imza ile çalışacak.

Sınır ötesi kabulü iyileştirmek için, sertifika üzerindeki bilgiler düzenleyen Üye Devletin dillerinde ve İngilizce olarak yazılacak.

Sertifika hangi bilgileri içerecek?
Sertifika da sahibin adı ve doğum tarihi, düzenleyen Üye Devlet ve sertifikanın benzersiz bir tanımlayıcısı gibi gerekli bilgileri içerecek. Ek olarak, sahibinin aşılanmış veya test edilmiş olmasına bağlı olarak eklenen bilgiler farklılık gösterecektir.

Aşı sertifikasında aşı ürünü ve üreticisi, doz sayısı ve aşılama tarihi belirtilecektir.

Bir test sertifikası, hangi tip testin kullanıldığını, testin tarih ve saatini, testin hangi test merkezinde yapıldığını ve sonucu belirtecektir.

Kurtarma sertifikası, sahibinin pozitif test sonucunun tarihini, sertifikayı veren kişiyi, düzenlenme tarihini ve geçerlilik tarihini gösterecektir.

Sertifikalar nasıl kontrol edilecek?

Komisyon, pandeminin ilk aylarında gösterildiği gibi, “iç sınır kontrollerinin koordinasyonsuz ve aceleyle yeniden başlatılmasının” virüsü durdurmadığını, bunun yerine toplumsal ve ekonomik bozulmaya neden olduğunu vurguladı.

Kişilerin sertifikalarını kontrol etmenin “iç sınırlarda sınır kontrollerinin geçici olarak yeniden uygulanmasını haklı gösteremeyeceğini” söylediler ve bu kontrollerin AB hukuku uyarınca son çare olarak kalması gerektiğini de eklediler.

Sertifika seyahatten başka bir şey için kullanılabilir mi?
AB, ayrımcılıktan kaçınmak istiyor ve sertifikanın örneğin kısıtlamaları kaldırmak veya gevşetmek veya aşılanmış kişilerin belirli faaliyetlere katılmasına izin vermek için kullanılıp kullanılamayacağını söylemek istemiyor.

Reynders, “Karar vermek bireysel Üye Devletlere bağlıdır” dedi. “Tüm yasal araçları serbest dolaşım temelinde düzenliyoruz.”

Ne kadara mal olacak?
Hiçbir şey değil. Sertifika vatandaşlara ücretsiz olarak ulaştırılacaktır.

Verilerinize ne olacak?
Sahiplerin sağlık verileri, söz konusu sertifikayı düzenleyen Üye Devletin elinde kalır.

Sahteciliğe karşı korumak için dijital imzalı sertifika kontrol edildiğinde, QR kodu taranır ve imza doğrulanır.

Düzenleyen her kurum (hastane, test merkezi veya sağlık otoritesi gibi), her ülkede güvenli bir veri tabanında saklanan kendi dijital imza anahtarına sahiptir.

Üye Devletler, Dijital Yeşil Sertifikaların zamanında uygulanmasını, birlikte çalışabilirliklerini ve kişisel veri korumasına tam uyumu sağlamak için bir güven çerçevesi taslağı üzerinde anlaştılar.

Avrupa Komisyonu, tüm sertifika imzalarının AB genelinde doğrulanabileceği bir ağ geçidi oluşturacak. Bununla birlikte, sertifika sahibinin kişisel verileri, dijital imzayı doğrulamak gerekmediğinden ağ geçidinden geçmez.

Hangi aşılar kabul edilecek?
Komisyona göre Üye Devletler, Covid-19 aşısının türüne bakılmaksızın aşı sertifikaları vermelidir.

Üye Devletlerin, halihazırda Pfizer / BioNtech, Moderna, AstraZeneca ve Johnson & Johnson olan, AB çapında pazarlama izni almış olan aşıları kabul etmesi gerekecektir. Ancak ülkeler, diğer aşılarla ilgili olarak verilen aşı belgelerini de kabul etme seçeneğine sahip olacaklar.

Ne zaman hazır olacak?
Komisyon’un önerisinin, sıkı bir zaman çerçevesi belirleyen Üye Devletler ve Avrupa Parlamentosu tarafından hala onaylanması gerekiyor.

Komisyon Başkan Yardımcısı Margaritis Schinas, sertifikanın Haziran ayına kadar hazır olmasını umduğunu söyledi.