Bulgaristan Anayasa Mahkemesi’nin uzun zamandır beklenen kararına göre, anayasadaki “seks” terimi “cinsiyetler” (gender) değil sadece biyolojik anlamdaki “cins” olarak anlaşılmalı.

Trans bireylerin yasal statüsünün gelecekte yapılacak mevzuat değişiklikleriyle çözülebileceğini söyleyen mahkeme kararında Bulgar kurumlarının, vatandaşların kendi biyolojik cinsiyetlerinden farklı bir cinsiyette kendi kaderini tayin etme hakkını kabul etmek zorunda olmadığını kesinleştirmiş oldu.

Bulgar toplumunda cinsiyet tartışması, üç yıl önce İstanbul Sözleşmesi’nin mecliste onaylanma sürecinin reddedilmesiyle kızıştı.

İstanbul Sözleşmesi, aile içi şiddet mağdurlarının ve özellikle kadınların korunması için temel standartlar getiriyor. Sözleşme cinsiyetin sosyal bir tezahürü olarak gördüğü “toplumsal/sosyal cinsiyet” kavramını getiriyor.

2018’de Bulgar milliyetçi partisi, sözleşmenin eşcinsel evliliğe izin vereceğini ve üçüncü bir cinsiyeti tanıyacağını iddia eden bir kampanya başlattı.

Yüksek Mahkeme, Anayasa Mahkemesinden bu yıl mart ayında cinsiyet/toplumsal cinsiyet terimini yorumlamasını istedi. Bulgar mahkemeleri bugüne kadar bu konuda farklı uygulamalara sahipti. Trans bireylerin kimliklerindeki cinsiyet bilgilerini değiştirme talepleri üzerine davalarda farklı kararlar verilebiliyordu.

“Biyolojik cinsiyetten bağımsız bir cinsiyet şekli olamaz”
Anayasa Mahkemesi ise Bulgar anayasasında biyolojik cinsiyet olan “kadın”ın annenin sosyal rolü, doğum ve doğum bakımı ile ilişkili olduğunu söylüyor.

Anayasa Mahkemesi, “Anayasa, biyolojik cinsiyetten bağımsız bir cinsiyet yaratmaz” diyerek ülkedeki yasal sürece şimdilik nokta koymuş oldu. Ancak bu durum hak arayışını ve tartışmaları sonlandırmış değil.