ABD Kongresi, 662 milyar dolarlık dev savunma yetki tasarısını onaylayarak, ABD Başkanı Barack Obama’nın imzasına sundu.
Yasa tasarısının, Temsilciler Meclisi’nin ardından Senato’da da 13’e karşı 86 oyla kabul edilmesiyle Kongre’deki onay süreci tamamlanmış oldu.
Tasarının özellikle, yakalanan terör şüphelilerine nasıl muamele edileceğiyle ilgili bölümü Cumhuriyetçiler ile Demokratlar arasında hararetli tartışmalara neden olmuş ve Beyaz Saray ile Kongre’yi karşı karşıya getirmişti. İlk önceleri, sivil haklar kuruluşlarının da tepkisini alan düzenlemeyi, terörle mücadele konusundaki yetkisini sınırladığı gerekçesiyle veto etmekle tehdit eden Beyaz Saray, tasarı üzerinde son dakikada yapılan ”hafifletici değişikliklerin” ardından veto tehdidini geri çekti.
Tasarıda, İran Merkez Bankası’na yaptırımlar ve Amerikan askerlerine karşı saldırılarda kullanılan patlayıcı maddelerin Pakistan’dan sevk edildiği gerekçesiyle Pakistan’a 700 milyon dolarlık yardımların dondurulması gibi düzenlemeler de yer alıyor.
Tasarı, 1 Ekim’de başlayan mali yılda askeri personel, silah sistemleri, Enerji Bakanlığı’ndaki ulusal güvenlik programları ve Irak ile Afganistan’daki savaşlar için 662 milyar dolarlık bütçe ayrılmasını öngörüyor. Bu rakam, Obama’nın talep ettiğinin 27 milyar dolar, Kongre’nin geçen yıl kabul ettiği bütçenin de 43 milyar dolar düşüğüne tekabül ediyor.
Tasarının özellikle, ABD’de yakalananlar da dahil olmak üzere El Kaide ile bağlantılı terör şüphelilerinin askeri gözetim altında tutulmasını ve bazı şüphelilerin mahkemeye çıkmadan süresiz gözaltında tutulmasını içeren bölümleri ülkede büyük tartışma yaratmıştı.
Ancak yapılan değişikliklerle, ABD Başkanı Barack Obama’ya düzenlemedeki bazı unsurları, ulusal güvenlik açısından gerekli gördüğü takdirde uygulamama yetkisi tanındı.
Tasarıya ayrıca, yine hiçbir maddenin, ABD vatandaşlarının, ülkede yasal olarak ikamet eden yabancıların ya da ABD’de yakalanan veya tutuklanan herhangi diğer kişilerin gözaltında tutulmalarıyla alakalı mevcut yetki ve yasalara etkide bulunduğu biçiminde yorumlanamayacağı ifadesi eklendi.
Tasarının son halinde, Obama’ya eğer isterse, terör şüphelilerini askeri gözetimden sivil gözetime transfer yetkisinin de tanındığı bilgisi verildi.
Beyaz Saray, veto tehdidinde bulunmasa da, tasarının İran’a yaptırımlarla ilgili bölümünden de rahatsızdı. ABD yönetimi yetkilileri, İran Merkez Bankası’yla iş yapan yabancı finansal kuruluşların cezalandırılmasını öngören tasarının yumuşatılmasını istiyordu. Yetkililer, kendilerinin de İran Merkez Bankası’na yaptırım uygulamayı düşündüğünü, ancak bunu, petrol piyasalarını kızıştırmaktan ya da müttefikleri kızdırmaktan kaçınarak, ölçülü bir şekilde yapmak istediklerini belirtiyordu.
Bu gelişmelerin ardından, tasarının bu bölümünde de Beyaz Saray’ın kaygılarını giderici bazı değişiklikler yapıldı. Obama’ya gerekli gördüğü durumlarda, yabancı finansal kuruluşlara verilecek cezaları, Kongre’ye bildirimde bulunması koşuluyla, ulusal güvenliği gerekçe göstererek uygulamama yetkisi tanındı
İran Merkez Bankası ile iş yapan yabancı finansal kuruluşların, ceza olarak ABD finansal sisteminden tümüyle çıkarılmaları yerine, sınırlamalar getirilmesi seçeneğine imkan veren değişikliklerin de yapıldığı tasarıda ayrıca, ABD yönetiminin, İran’a baskıda ABD ile işbirliği gayreti gösteren ülkelere istisna uygulamasını kolaylaştırıcı ögeler eklendi. (AA)