Baş­ba­kan Ah­met Da­vu­toğ­lu, “iç gü­ven­lik pa­ke­ti­”ni açık­la­dı ama açık­la­dık­la­rı­nın önem­li bir bö­lü­mü za­ten ya­sa­lar­da var olan hü­küm­ler­dir. Bun­la­rın önem­li bir bö­lü­mü de AKP hü­kü­me­ti dö­ne­min­de ya­sa­laş­mış, “dö­ne­mi­”ne, ola­yı­na gö­re de­ğiş­ti­ril­miş dü­zen­le­me­ler­dir. “Re­for­m” de­dik­le­ri de, 175 yıl­lık bir geç­mi­şe sa­hip olan Jan­dar­ma Ge­nel Ko­mu­tan­lı­ğı­’nı ya­vaş ya­vaş et­ki­siz ha­le ge­tir­mek, da­ha son­ra kal­dır­mak ola­cak.
“Ye­ni­” adı al­tın­da ya­pıl­mak is­te­nen de­ği­şik­lik­ler­le Türk Ce­za Ka­nu­nu (TCK) ve Ce­za Mu­ha­ke­me­si Ka­nu­nu­’n­da (CMK) ba­zı de­ği­şik­lik­ler ge­ti­ri­li­yor. Bu de­ği­şik­lik­le­rin en önem­li­si CMK’­nın 128. mad­de­sin­de de­ği­şik­lik ya­pı­la­rak “A­na­ya­sal Dü­ze­ne Kar­şı Suç­la­r”­la (Hü­kü­me­te kar­şı dar­be te­şeb­bü­sü) il­gi­li so­ruş­tur­ma­lar­da şüp­he­li­le­rin mal­var­lık­la­rı­na el koy­ma… CMK’­nın 116. mad­de­sin­de­ki de­ği­şik­lik­le “Şüp­he­li ve­ya sa­nık­la il­gi­li ev, iş­ye­ri, araç ve üst ara­ma­sı­”n­da “ma­kul şüp­he­” ye­ter­li ola­cak. Ba­zı şey­le­ri ye­ni­den ha­tır­la­ta­lım.
Yap­tı­ğı­nı­zı unut­tu­nuz mu?
Ba­kan­la­rın, ba­kan ço­cuk­la­rı­nın, AK­P’­li ba­zı iş adam­la­rı­nın isim­le­ri­nin ka­rış­tı­ğı 17 Ara­lık rüş­vet, yol­suz­luk, ka­ra­pa­ra so­ruş­tur­ma­sın­dan son­ra AK­P’­li­le­rin oy­la­rıy­la “ma­kul şüp­he­” kav­ra­mı ye­ri­ne “so­mut de­lil­le­re da­ya­lı kuv­vet­li şüp­he­” kav­ra­mı CMK’­da 21 Şu­bat 2014 ta­ri­hin­de ya­pı­lan de­ği­şik­lik­le ge­ti­ril­miş­ti. Şim­di tek­rar de­ği­şik­lik­ten ön­ce­ki du­ru­ma dö­nü­lü­yor.
Bu­nun son dö­nem­ler­de or­ta­ya çı­kan top­lum­sal olay­lar­la il­gi­si­nin ol­ma­dı­ğı açık­tır. Bu dü­zen­le­me, hü­kü­me­tin önü­müz­de­ki dö­nem­de baş­lat­ma­yı dü­şün­dü­ğü baş­ka ki­şi­le­re ve­ya grup­la­ra iliş­kin so­ruş­tur­ma­lar­da da­ha ko­lay­lık­la ara­ma ka­ra­rı al­ma­sı im­ka­nı için­dir.

Mo­lo­to­fun ce­za­sı 5 yıl ha­pis

Ce­za Mu­ha­ke­me­si Ka­nu­nu­’n­da “ad­li pa­ra ce­za­sı­nı ge­rek­ti­ren ve­ya ha­pis ce­za­sı­nın üst sı­nı­rı iki yıl­dan faz­la ol­ma­yan suç­lar­da tu­tuk­la­ma ka­ra­rı ve­ri­le­me­z” hük­mü yer alı­yor. Ya­sa­da­ki “si­la­h” söz­cü­ğün­den şun­lar an­la­şı­lır:
1. Ateş­li si­lah­lar.
2. Pat­la­yı­cı mad­de­ler.
3. Sal­dı­rı ve sa­vun­ma­da kul­la­nıl­mak üze­re ya­pıl­mış her tür­lü ke­si­ci, de­li­ci ve­ya be­re­le­yi­ci alet.
4. Sal­dı­rı ve sa­vun­ma ama­cıy­la ya­pıl­mış ol­ma­sa bi­le fii­len sal­dı­rı ve sa­vun­ma­da kul­la­nıl­ma­ya el­ve­riş­li di­ğer şey­ler.
5. Ya­kı­cı, aşın­dı­rı­cı, ya­ra­la­yı­cı, bo­ğu­cu, ze­hir­le­yi­ci, sü­rek­li has­ta­lı­ğa yol açı­cı nük­le­er, rad­yo­ak­tif, kim­ya­sal, bi­yo­lo­jik mad­de­ler.
Do­la­yı­sıy­la “mo­lo­tof kok­tey­li­” pat­la­yı­cı mad­de olup sal­dı­rı­da kul­la­nıl­dı­ğı için TCK an­la­mın­da si­lah­tır. Mo­lo­tof kok­tey­li ata­rak adam ya­ra­la­mak, kun­dak­la­ma yap­mak ve­ya ge­nel gü­ven­li­ğin kas­ten teh­li­ke­ye dü­şü­rül­me­si suç­la­rı­nın ce­za­sı­nın üst sı­nı­rı iki yıl­dan faz­la ol­du­ğu için tu­tuk­la­ma en­ge­li bu­lun­mu­yor.
Ama siz ger­çek­ten o ki­şi­nin mo­lo­tof at­tı­ğı­nı so­mut ka­nıt­lar­la or­ta­ya ko­ya­maz­sı­nız, ha­kim ne ya­pa­bi­lir? İn­san­la­rı, araç­la­rı, iş­yer­le­ri­ni mo­lo­tof­la yak­ma­ya ça­lı­şa­nı ha­kim ni­çin bı­rak­sın? Açık­ça­sı, mev­cut ya­sa, mo­lo­tof ata­nın tu­tuk­lan­ma­sı­na en­gel de­ğil…

Mas­ke­li­le­re de 5 yıl ha­pis

Baş­ba­kan, ta­nın­ma­mak için yü­zü­nü ka­pa­tan, mas­ke ta­kan­la­rın da tu­tuk­lan­ma­dı­ğı­nı, bun­dan böy­le bun­la­rın da tu­tuk­la­na­bi­le­ce­ği­ni söy­le­di. Ha­tır­la­ta­lım: Şu­bat 2013 ta­ri­hin­de Te­rör­le Mü­ca­de­le Ka­nu­nu­’n­da de­ği­şik­lik yap­tı­nız.
“Te­rör ör­gü­tü­nün; ce­bir, şid­det ve­ya teh­dit içe­ren yön­tem­le­ri­ni meş­ru gös­te­re­cek ve­ya öve­cek ya da bu yön­tem­le­re baş­vur­ma­yı teş­vik ede­cek şe­kil­de pro­pa­gan­da­sı­nı ya­pan ki­şi, bir yıl­dan beş yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lı­r” hük­mü yer al­dı. Bu­na gö­re fi­il ve dav­ra­nış­lar da bu fık­ra hü­küm­le­ri­ne gö­re ce­za­lan­dı­rı­lır:
– Te­rör ör­gü­tü­nün pro­pa­gan­da­sı­na dö­nüş­tü­rü­len top­lan­tı ve gös­te­ri yü­rü­yüş­le­rin­de, kim­lik­le­rin giz­len­me­si ama­cıy­la yü­zün ta­ma­men ve­ya kıs­men ka­pa­tıl­ma­sı.
– Top­lan­tı ve gös­te­ri yü­rü­yü­şü sı­ra­sın­da ger­çek­leş­me­se da­hi, te­rör ör­gü­tü­nün üye­si ve­ya des­tek­çi­si ol­du­ğu­nu bel­li ede­cek şe­kil­de;
1. Ör­gü­te ait amb­lem, re­sim ve­ya işa­ret­le­rin asıl­ma­sı ya da ta­şın­ma­sı.
2. Slo­gan atıl­ma­sı.
3. Ses ci­haz­la­rı ile ya­yın ya­pıl­ma­sı.
4. Te­rör ör­gü­tü­ne ait amb­lem, re­sim ve­ya işa­ret­le­rin üze­rin­de bu­lun­du­ğu üni­for­ma­nın gi­yil­me­si.
Suç­la­rın der­nek, va­kıf, si­ya­si par­ti, iş­çi ve mes­lek ku­ru­luş­la­rı­na ve­ya bun­la­rın yan ku­ru­luş­la­rı­na ait bi­na, lo­kal, bü­ro ve­ya ek­len­ti­le­rin­de ve­ya öğ­re­tim ku­rum­la­rın­da ve­ya öğ­ren­ci yurt­la­rın­da ve­ya bun­la­rın ek­len­ti­le­rin­de iş­len­me­si ha­lin­de bu fık­ra­da­ki ce­za­nın iki ka­tı hük­mo­lu­nur.”

Önemli olan uygulama

Ya­sa­da bu hü­küm­ler bu­lun­du­ğu için ye­ni bir ya­sa çı­ka­rıl­ma­sı­na ih­ti­yaç yok. Kol­luk güç­le­ri ta­ra­fın­dan ya­ka­la­nıp yar­gı mer­ci­le­ri­ne sevk edi­len te­rör ör­gü­tü men­sup­la­rı mev­cut ya­sa hü­küm­le­ri­ne gö­re ra­hat­lık­la tu­tuk­la­na­bi­lir. Ya­ni “TCK ve CMK’­da­ki hü­küm­ler te­rör­le mü­ca­de­le­de de ye­ter­li de­ğil, eli­miz ko­lu­muz bağ­lı­” şi­ka­yet­le­ri de yer­siz.
Yü­zü­nü ka­pa­tıp mo­lo­tof kok­tey­li atan, in­san­la­rı, araç­la­rı, iş­yer­le­ri­ni ya­kan­lar san­ki ya­ka­lan­mış da, ha­kim bu ki­şi­le­ri ser­best bı­rak­mış gi­bi bir ha­va es­ti­ri­li­yor. Bu ko­nu­yu ha­kim­le­re de sor­dum. Bu­nun ta­ma­men ger­çek­dı­şı ol­du­ğu­nu be­lirt­ti­ler. Kar­şı­sı­na ge­ti­ri­len şüp­he­liy­le il­gi­li siz ge­rek­li suç ka­nıt­la­rı­nı bel­ge­le­riy­le or­ta­ya ko­ya­mı­yor­sa­nız sav­cı ne yap­sın, ha­kim ne yap­sın?

SÖZCÜ