Hü­kü­met, as­ke­ri­mi­zin Su­ri­ye ve Ira­k’­a “sı­nır öte­si ha­re­kat yap­ma­” yet­ki­si­ni al­dı. Re­cep Tay­yip Er­do­ğa­n’­ın baş­ba­kan­lı­ğı dö­ne­min­de alı­nan ka­ra ha­re­ka­tı yet­ki­si on­ca şe­hit ve­ril­me­si­ne rağ­men bir tür­lü yap­tı­rıl­ma­dı. Ha­va ha­re­ka­tı ön­ce sı­nır­lan­dı­rıl­dı, son­ra “is­tih­ba­ri amaç­la­” uçuş­lar yap­tı­rıl­dı, 8 Ni­san 2013 ta­ri­hin­de de ne­re­dey­se ta­ma­men son­lan­dı­rıl­dı.
Ha­va ope­ras­yo­nu yap­ma yet­ki­si ne­re­dey­se Si­lah­lı Kuv­vet­le­r’­den alın­mış­tı. Be­lir­le­nen te­rö­rist grup hak­kın­da ön­ce MİT de­ğer­len­dir­me ya­pa­cak, ope­ras­yon ya­pıl­ma­sı­na ge­rek gö­rür­se ko­nu­yu Baş­ba­kan­lı­ğa bil­di­re­cek, Baş­ba­kan­lık da de­ğer­len­dir­me ya­pa­cak. İs­te­nir­se as­ke­re “vu­r” em­ri ve­ri­le­cek. Bu­nun için de sa­at­ler, gün­ler ge­çi­yor. Za­ten son yıl­lar­da­ki tak­tik de, “gör­me­dim, duy­ma­dım, bil­mi­yo­ru­m” ol­du­ğu için te­rö­rist­le mü­ca­de­le ya­pıl­mı­yor.

2. Or­du­’da ha­re­ket­li­lik

Sı­nır Öte­si Ha­re­kat yet­ki­si­nin alın­ma­sıy­la iş bit­mi­yor. Bu tez­ke­re­ye ek ola­rak Ba­kan­lar Ku­ru­lu ta­ra­fın­dan alın­ma­sı ge­re­ken ka­rar­lar var. Ya­ni, ka­ra­rın na­sıl uy­gu­la­na­ca­ğı, hü­kü­me­tin ve­re­ce­ği di­rek­tif­ler öne çı­ka­cak. As­ker de, ken­di­le­ri­ne ve­ri­len em­re uy­gun ola­rak ha­re­ket et­mek zo­run­da ka­la­cak.
Tez­ke­re­nin Res­mi Ga­ze­te­’de ya­yım­lan­ma­sın­dan son­ra, Baş­ba­kan Ah­met Da­vu­toğ­lu, Ge­nel­kur­may Baş­ka­nı Or­ge­ne­ral Nec­det Öze­l’­e, “ya­zı­lı di­rek­ti­f” ve­re­cek. Bu di­rek­ti­fi alan Ge­nel­kur­may Baş­ka­nı, mer­ke­zi Ma­lat­ya­’da bu­lu­nan 2. Or­du Ko­mu­tan­lı­ğı­’na hem Su­ri­ye­’ye, hem de Ira­k’­a yö­ne­lik alı­na­cak as­ke­ri ted­bir­ler­le il­gi­li de­tay­lı pla­nı­nı ha­zır­la­ma­sı­nı em­re­de­cek. Bu ko­mu­tan­lı­ğın ila­ve kuv­ve­te ih­ti­ya­cı var­sa onu da tah­sis ede­cek. Ge­nel­kur­ma­y’­ın ya­zı­sın­da, 2. Or­du Ko­mu­tan­lı­ğı­’nın, Su­ri­ye ve Ira­k’­la il­gi­li plan­la­rı­nı ha­zır­la­yıp ken­di­si­ne gön­der­me­si­ni, uy­gu­la­ma için emir bek­le­me­si­ni bil­di­re­cek.
2. Or­du Ko­mu­tan­lı­ğı ar­tık te­yak­kuz du­ru­mu­na ge­çi­ril­miş­tir. Emir ve­ril­di­ğin­de bir-iki sa­at için­de ha­zır­la­nı­la­bi­le­cek dü­ze­ye ula­şıl­ma­sı için ön ha­zır­lık­lar ya­pı­la­cak ve Ge­nel­kur­ma­y’­ın em­ri ek­sik­lik­ler gi­de­ri­le­rek bek­le­ne­cek. 2. Or­du Ko­mu­tan­lı­ğı, ilk em­re da­ya­lı ola­rak alt bir­lik­le­ri­ni tak­tik alan­da ara­zi­de ko­nuş­lan­dı­ra­cak. Bun­lar, ha­re­ka­ta ha­zır bek­le­ti­le­cek.

İs­tih­ba­rat, İHA’­lar dev­re­de

Mev­cut as­ke­ri bir­lik­le­rin ya­nı sı­ra de­ne­yim­li ko­mu­tan­la­ra gö­re en az 20-25 bin ki­şi­lik ko­man­do tu­gay­la­rı­nın da sı­nır böl­ge­le­rin­de ha­zır bek­le­til­me­si ge­re­ki­yor. Bu­nun için di­ğer or­du­lar­dan ba­zı ko­man­do bir­lik­le­ri de Su­ri­ye ve Irak sı­nı­rı­na sevk edi­le­cek.
TSK za­ten bir sü­re­dir Su­ri­ye ve Ira­k’­ta­ki ge­liş­me­le­rin dı­şın­da de­ğil. Ge­liş­me­le­ri ya­kın­dan iz­li­yor, İn­san­sız Ha­va Araç­la­rı’y­la (İHA) ha­va fo­toğ­raf­la­rı çe­ki­li­yor, hem Ira­k’­ta, hem de Su­ri­ye­’de te­rör ör­güt­le­ri­nin yer­leş­me du­rum­la­rı, ha­re­ket­le­ri, si­lah du­ru­mu is­tih­ba­ri açı­dan be­lir­le­ni­yor. Ay­rı­ca böl­ge­de­ki ye­rel “ha­ber ele­man­la­rı­” kul­la­nı­la­rak gün­lük ola­rak böl­ge hak­kın­da bil­gi top­la­nı­yor. O bil­gi­ler, bun­dan böy­le “tak­tik sa­ha­”da­ki bü­tün bir­lik­le­re ulaş­tı­rı­la­cak. Kuş­ku­suz “ye­rel ha­ber ele­man­la­rı­” dı­şın­da, is­tih­ba­rat bi­ri­mi­mi­zin ele­man­la­rı da ge­liş­me­le­ri ya­kın­dan iz­li­yor­dur. İş­te, on­la­ra en bü­yük gö­rev şu gün­ler­de dü­şe­cek.

IŞİ­D’­İ bi­tir­mek de­ğil

Tez­ke­re­ler alı­nın­ca ak­lı­nı­za IŞİD ve PKK’­nın bi­ti­ri­le­ce­ği gel­me­sin. Bu yet­ki­le­rin geç­miş­te de alın­dı­ğı­nı ha­tır­la­ya­lım. Hü­kü­me­tin ka­fa­sın­da PKK ile be­ra­ber IŞİ­D’­i bi­tir­mek yok­tur. Hü­kü­me­tin ka­fa­sın­da Su­ri­ye­’de ulaş­mak is­te­di­ği ama AB­D’­nin des­tek ver­me­di­ği için ula­şa­ma­dı­ğı emel­le­ri­ne ulaş­mak var. AB­D’­nin IŞİ­D’­le mü­ca­de­le­si­ne des­tek kap­sa­mı için­de TSK, Su­ri­ye­’de kul­la­nı­la­cak, Esad re­ji­mi­ne kar­şı olan­la­rı da­ha faz­la ör­güt­le­yip re­ji­min yı­kıl­ma­sı­nı sağ­la­na­cak.
Gö­rü­nen o ki TSK, hem Su­ri­ye­’de, hem de Ira­k’­ta IŞİD güç­le­riy­le di­rekt sı­cak te­ma­sa gir­me­ye­cek. Do­la­yı­sıy­la bu­ra­da iki amaç he­def­le­ni­yor:
– Su­ri­ye­’de re­ji­min yı­kıl­ma­sı ve ken­di ar­zu et­ti­ği İs­la­mi dü­ze­ne ya­kın ida­re­nin yö­ne­ti­me ge­ti­ril­me­si sağ­la­na­cak.
– Ira­k’­ta, “I­Şİ­D’­le mü­ca­de­le için ben de ka­ra­dan des­tek ol­du­m” di­ye­rek Tür­ki­ye­’de­ki söz­de ba­rış sü­re­ci­ni hız­lan­dı­rıp PKK te­rör ör­gü­tü­nün hem Tür­ki­ye­’de, hem de Ira­k’­ta si­lah­lı güç­le­ri­ni mu­ha­fa­za ede­rek si­ya­si or­tam­da yer al­ma­la­rı ve bu­nun so­nu­cun­da da Gü­ney­do­ğu Ana­do­lu hal­kı­nın oy­la­rı­nın AK­P’­ye dön­me­si sağ­la­na­cak.

Ken­di­si­ni ko­ru­ya­cak

Sı­nır öte­sin­de as­ke­ri­miz ne ya­pa­cak? An­la­şı­lı­yor ki Tür­ki­ye, si­lah­lı güç ola­rak bu­lun­du­ğu böl­ge­ler­de sa­de­ce ken­di­si­ni ko­ru­mak için mü­ca­de­le ede­cek. Çün­kü, bu­gü­ne ka­dar te­rö­rist­le ya­pı­lan bu tarz mü­ca­de­le­ler­de ka­nun­lar Si­lah­lı Kuv­vet­le­r’­e yet­ki ver­me­si­ne rağ­men çe­şit­li ko­mu­tan­lar hu­kuk önün­de so­ruş­tur­ma­ya çe­kil­di.
As­ker­ler, ken­di­le­ri­ni ya­sal gü­ven­ce al­tın­da gör­me­dik­le­rin­den ba­şa­rı el­de et­mek için te­rö­rist­le ça­tış­ma­ya ko­lay ko­lay gir­me­ye­cek­tir. Üs­te­lik, Sa­vaş Hu­ku­ku ku­ral­la­rı­na gö­re ara­nız­da hiç­bir an­laş­maz­lık ol­ma­dı­ğı hal­de baş­ka bir ül­ke top­rak­la­rın­da te­rö­rist­le bi­le ol­sa ya­pa­ca­ğı­nız mü­ca­de­le ile­ri­de Av­ru­pa İn­san Hak­la­rı Mah­ke­me­si­’n­de (AİHM) si­zi he­sap ver­mek zo­run­da bı­ra­ka­bi­lir.

SÖZCÜ