Erhan Yurdayüksel: Uzaktan kumandalı robotlar

Nüfusu yaşlanan ve işgücü azalan Japonya, devam eden pandemi döneminde okullarda, işyerlerinde ve bakım evlerinde robotları daha sık kullanır oldu.

Japonya’da, Kyoto’daki Kodai-ji de 400 yıllık bir Budist tapınağında ziyaretçiler huzurlu bahçelerde gezip, bir bardak çay içerken Budist öğretileri sıra dışı bir rahipten dinleyebiliyor.

Bu Rahip Mindar adlı bir android.

Rahip Mindar’ın sakin bir yüzü ve herhangi bir özellik yüklenemeyen bir görünüşü var.

Ne yaşlı ne genç, ne kadın ne erkek…

Fakat felsefi açıdan Mindar son derece gelişmiş.

Kalp Sutra adlı anlaşılması zor bir Budist kutsal metni üzerine konuşabiliyor.

Japonya uzunca bir süredir diğer ülkelere kıyasla daha fazla insansı robot üreten ve onlarla daha fazla bağ kuran bir ülke olarak öne çıkıyor.

Hizmet ve perakende sektöründe kullanılan yarı insansı robot Pepper insanların “duygularını okuyabiliyor”

Gündeminin ilk sırasında Soğuk Savaş bulunan ABD, yaşamın her alanına yerleştirdiği robotların askeri kullanımına milyarlarca dolar fon akıtıyor.

Batı’da da uzun yıllardır robotlar hakkında olumlu hikayeler anlatıldı.

Pandemi dönemi ile birlikte başta sağlık olmak üzere robotlar bir çok sektörde yerlerini aldı.

Koronavirüs ile mücadele kapsamında yeni önlemler alan Çin, ‘sıfır Kovid’ politikasını sertleştirdi.

Çin’in Guangzhou kentinde karantina için 5 bin odalık bir tesis inşa edildi.

Birçok açıdan bir ilki barındıran tesiste robotların üç öğün yemek servisi yapacağı belirtildi.

Rus bilim insanları, koronavirüs testini temassız yapabilen robotun patentini aldı.

Robot, sağlık kuruluşlarındaki test istasyonlarında hastalığın bulaşma riskini azaltacak ve sağlık çalışanlarını koruyacak.

Suudi Arabistan, hac ibadetini yerine getiren hacıların güvenliğini sağlamak ve onlara rehberlik etmek üzere 2 robotun kullanıma sokulduğunu açıklanmıştı.

Ülkemizde geçen yıllarda TÜBİTAK tarafından düzenlenen 4006 Bilim Fuarları Projesi kapsamında ‘Hacı Robot’un, haccın farzlarını yerine getirdiği belirtilmişti.

Öğrencilerin bilgisayar üzerinden kontrol ettikleri programla komut alan robot, ihram elbisesi giyip, Kabe’yi tavaf ettikten sonra Arafat vakfesini yapmıştı.

Bunun yanı sıra havaalanlarında ithal robotlar covid-19 önlemleri kapsamında görev aldılar.

Hong Kong merkezli Hanson Robotics’in insansı robotu Sophia, vatandaşlık aldıktan sonra son aylarda NFT yaratıcısı olarak da gündeme geldi.

Robot Sophia, şimdilerde de anne olmak istiyor.

Yapay zekâ ile şekillenen Sophia, duyguları ve ifadeleri taklit etme yeteneğine sahip.

Sophia son verdiği bir röportajda da aile kavramının çok önemli olduğunu söylüyor. Ve herkesin bir aileyi hak ettiğini, gelecekte android aileleri görmek istediğini belirtiyor.

Pandemi ile birlikte özellikle temizlik ve hasta bakımı alanında robot teknolojisi gelişen sektörlerin başında geliyor.

Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan Teksas A&M Üniversitesi, Çin, ABD, Japonya, Almanya gibi toplamda 19 ülkede pandemiden dolayı robotların hangi alanlarda kullanıldığına dair kapsamlı bir araştırma yaptı.

Bu alanda 120 farklı sosyal medya raporu analiz edildi.

Sonuçlara göre Covid-19 sonrası dünyada en çok seksi robot arkadaşlar, drone tarzı uçan robotlar, hastanelerde hastalara otellerde müşterilere hizmet veren robotlarla,

süpermarket ve mağazalardaki alışveriş işlemlerine yardımcı olan robotların kullanımında büyük oranda artış görüldüğü gözlemlendi.

Robotlar 16 ülkede en çok kamu güvenliği, hastane dışı sağlık hizmeti ve kamu kurumları hizmetleri alanında kullanılıyor.

7 ülkede robotların sağlık sektöründe daha çok tercih edildiği gözlemlenirken,

5 ülkede mal tedarik ve dağıtım zinciri ile laboratuvarlarda daha sık kullanıldığı görülüyor.

Robot teknolojisinin hızla yaygınlaşması sonrası start-up şirketler de bu alandaki yatırımlarını artırmaya başladı.

Şirketler artık robotları mekanik olarak geliştirmenin yanında,

farklı algoritma ve yapay zeka teknolojisiyle robotların fonksiyonlarını ve insanlarla olan etkileşimlerini artırmaya çalışıyor.

Önümüzdeki dönemlerde sosyal mesafe gerektiren iş sahalarında robotların daha da yaygınlaşması bekleniyor.

Yapay zekayla çalışan robotlar,

Uzaktan kumandayla çalışan insansı kukla robotlarla!

Gelişmiş ülkeler değişen dünya da saflarını netleştirdi.

Dünya tiyatro sahnesinde yeni oyunlar segileniyor.

Artık her şey çok daha net!

Ve benim kafama robotları sıralarken bir soru takılır hep!

Siz ne yapacaksınız?..

‘Uzaktan kumandalı robotlar’la…

Nasıl ‘beraber yürürüz biz bu yollarda’ ?..

Erhan Yurdayüksel

26.10.2021