Ezra Pound krizi öngördü mü ? | Dr. Tunay Akoğlu

Uluslararası alanda ve özellikle Avrupa´da yaşanmakta olan çok yönlü (mali, sosyo-ekonomik, etik ve politik) krizi Ezra Pound´un öngörüp görmediği son haftalarda artan bir şekilde tartışılmaya başlandı.
Ezra Pound (1885-1972), insanlık aleminin yetiştirdiği en önemli aydın, yazar ve şairlerden birisidir. Amerikan doğumlu Pound´un kişiliği, yaklaşımları ve yaşamı çok ilgi çeken ve üzerinde yıllardır tartışılan bir konu olup gelmiştir.
D.H. Lawrence, James Joyce, W. B. Yeats, T.S. Eliot, E. Hemingway, T. E. Hulme gibi dünyaca tanınmış yazar, şair ve düşünürlerin çağdaşı ve yakın arkadaşı-dostu olan E. Pound, hayatının ilk ve son dönemlerinde edebiyat alanında 70 (yetmiş) kadar kitap yazmış ve bir o kadar sayıdaki esere de katkıda bulunmuştur. Eski Yunanca, Latince ile tüm Avrupa dillerini kapsayan engin bilgi ve kültürü sayesinde insanlık tarihine sonsuz ölçüde değerli katkıları olmuştur.
Ezra Pound´un yaşamında 1930-1945 yılları arasındaki dönem çok ilginçtir. Pound, bu dönemde 1930´ların dünya krizinden etkilenmiş ve ekonomi ile ekonomi tarihi alanlarına derin ilgi duymuş ve çok orijinal fikirler ortaya atıp bunları geliştirmiştir. Adı geçen yaklaşımların temelini ; satın alma gücünün azalması ve refah dağılımındaki eşitsizliğin ekonomik bunalıma neden olduğu tezi teşkil etmektedir. Pound´a göre, kamu sektörünün para ve bankacılık konularındaki yanlış anlayış ve tutumları sadece krizlere değil, savaşlara bile yol açmaktadır. Bunlara ek olarak, uluslararası bankalar ve finans kuruluşları (özellikle spekülasyon ile) krizleri genişletip onlara hız ve büyük boyutlar vermektedir.
Ezra Pound, bu teorilerine özellikle şu kitaplarında yer vermiştir : – “ABC of Economics”, 1933,- “Social Credit” , 1935, ve –” What is Money for ?”, 1939.
1939-1943 Yıllarında E. Pound´un o zamanların İtalyan diktatörü Benito Mussolini´nin faşist yönetimine destek verdiğini ve ABD hükümetine karşı yer alıp musevi bankacıları aşırı bir şekilde olumsuz olarak eleştirdiğini görürüz. O dönemde İtalya´da yaşayan Pound, İtalya´yı faşizmden kurtaran müttefik kuvvetler ( ABD ) tarafından 1945´te tutuklanmış, Amerika´ya götürülmüş ve 1946-1958 yılları arasında ABD´ndeki bir akıl hastahanesinde enterne edilmişti. Bu şekilde, Amerikan hükümeti tarafından susturulmaya çalışılan ve bir tür elimine edilen E.Pound, her şeye rağmen aynı dönemde çoğu edebiyat konulu bir çok kitap yazmıştı.
1958´te tamamen af edilip, ´temizlenen´ ve serbest bırakılan Ezra Pound, İtalya´ya dönmüş ve 1972 yılındaki ölümüne kadar orada yaşamıştı.
Bu yazı çerçevesinde bizi ilgilendiren, Pound´un ekonomi felsefesi, bu gün yeniden güncel durum kazanmış sayılabilir. Gerçekten de, yaşadığımız bunalıma uluslararası finans ve bankacılık sistemlerinin neden oldukları artık çoğunlukla kabul edilmektedir. Buna bağlı olarak, ´sanayi kapitalizminin´ yerine ´finansal kapitalizmin´ geçmiş olmasının bu günkü global krizin ana unsurlarından biri olduğu da bilinmektedir.
Enteresan olan husus, Ezra Pound´un bu temel elemanları 1930´lu yıllarda ortaya koymuş olmasıdır. Aynı çerçeve içinde bir gerçek daha açıklık kazanmaktadır : Aşırı etken bunalımlı dönemlerde sağ (faşist) eğilimli sosyo-ekonomik-politik yaklaşımlar ağırlık ve artan sempati kazanmaktadır. Ezra Pound´un İkinci Dünya Savaşını izleyen yıllarda çektikleri bunu doğrulamaktadır ve bugünlere ışık tutmaktadır.

Leave a Reply

Your email address will not be published.