Erhan Yurdayüksel
|BT Ekonomi- Özel|
Euro Bölgesi borç krizi aşılması için Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin getirdiği ortak öneriler, Brüksel’de başlayacak olan iki günlük AB zirvesinin en önemli gündem maddelerini oluşturacak.
Son günlerdeki Euro Bölgesi üyeleri arasındaki tartışmalara bakıldığında birçok ülkenin durumun ciddiyetini kavrayamadığı anlaşılmaktadır.
Almanya Başbakanı Angela Merkel hükümetinin AB anayasasında önemli bir değişiklik yapılması ya da euro kullanan 17 ülke için tamamıyla yeni anlaşma hazırlanması konusunda ısrarcı olmasına rağmen,
Alman hükümetinin euroyu korumak ve bütçe disiplinini sağlamlaştırmak için alternatif öneri düşünmeyeceği konusunda siyasiler arasında ciddi endişeler bulunuyor.
Bu arada AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy, Sarkozy ve Merkel’in Euro Bölgesi için ısrarla üzerinde durdukları sıkı bütçe yönetiminin, birçok ülkenin onayını gerektirmeyecek şekilde AB anlaşmasında küçük ayarlamalarla başarılabileceğini açıklaması,kredi derecelendirme kuruluşları tarafından yapılan açıklamalar nedeniyle tedirginlik yaşayan piyasaları rahatlattı.
Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve Almanya Başbakanı Merkel, Euro Bölgesi’nin borç krizinin aşılması için gerekli gördükleri AB anlaşmasındaki değişikliklerin Mart ayında kabul edilmesini ve 2012 yılı ikinci yarısında onaylanmasını istiyor.
Sarkozy ve Merkel, önerilerini AB liderler zirvesi toplantısına başkanlık edecek AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy’a bir mektupla iletti
AB üyesi 27 ülkeden bazıları AB anlaşmasında değişikliğe karşı çıkarsa, Euro Bölgesi üyesi 17 ülkenin kendi anlaşmasını yaparak yola devam edeceği belirtiliyor.
AB Konseyi Başkanı Rompuy ise, Euro Bölgesi üyesi ülkelerin parlamentolarının onayını ya da referandum yapılmasını gerektirmeyecek ”yeni mali sözleşme”nin kabul edilmesini amaçlayan plan öneriyor.
Söz konusu rapora göre, Euro Bölgesi üyesi herbir ülkenin bütçe açıklarının gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) yüzde 3’ün altında olması ve ulusal borcunun GSYH’nin yüzda 60’ının altında olması amaçlanıyor.
Orta vadede bütçe dengesini garanti etmek için kanunla ”altın kural” uygulaması getirilmesi, Avrupa Merkez Bankasından (ECB) doğrudan borçlanması için kurtarma fonu Avrupa Finansal İstikrar Fonuna (EFSF) bankacılık lisansı verilmesi ve Avrupa Komisyonu’na kurtarma paketine ihtiyacı olan ülkelerde otomatik olarak tasarruf önlemleri uygulaması yetkisi verilmesi planlanıyor.
Tüm bu gelişmeleri değerlendirmek amacıyla Avrupa Merkez Bankası (ECB), AB zirvesinden önce  kritik bir toplantı yapacak.
ECB,geçen ay yaptığı toplantıda sürpriz bir kararla gösterge faiz oranını 25 baz puan (yüzde 0,25) indirerek yüzde 1,25’e çekmişti. ECB’nin bu kritik toplantıda da gösterge faiz oranını yüzde 1’e indireceği tahmin ediliyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve Almanya Başbakanı Angel Merkel, Euro Bölgesi borç krizinin aşılması için Rompuy’a gönderilen mektupta, açıkları gayri safi milli hasılanın yüzde 3’ünü geçen ülkelere otomatik yaptırım uygulanması öneriliyor.
Bütçe açıkları ve kamu harcamalarının denetlenerek, mali disiplinin sağlanması, Euro bölgesi borç krizinin aşılması için en önemli hedef olarak gösterilirken,
Ülkelerin bütçe açıklarının denetlenmesi konusunda anayasa mahkemeleri ve Lüksembourg’daki Adalet Divanının önemli rol oynaması görüşü savunuluyor.
Bu durumda Brüksel haftanın son iki iş gününde zirvenin hararetli tartışmalarına sahne olacak gibi görülüyor.
Yeni yılın üçüncü ayına kadar Euro Bölgesi ülkelerine verilen ‘yeni sözleşme’ süresini
2012 yılının ilk çeyreği için AB’de esecek sert fırtınalara hazırlıklı olunmalı şeklinde değerlendirmek mümkün.