Türkiye’deki sosyal güvenlik sistemine göre vefat eden kişilerin kız çocukları gerekli şartları sağlamaları durumunda ölüm aylığı alabilmektedirler.
Vatandaşlar ölen babadan boşanmış kızına kalan maaşın ne kadar olduğunu merakla araştırıyorlar.
Ölen kişiden aylık bağlanabilecek hak sahiplerinin gereken şartları sağlayan kız çocukları da bulunuyor. Bundan dolayı kız çocuğunun evli olmaması, sigortalı veya bağkurlu olmaması, kendi adına emekli maaşı almamış olması bu hakka sahip olmak için aranan şartlar arasındadır.
Herhangi Bir Yerde Çalışan Kadın Ölen Babasının Maaşını Alabilir Mi?
Anne veya babanın aylığını almak için bazı şartların sağlanması gereklidir. Aranan şartlar ise, kadının çalışmıyor olması şartı en baş aranan şarttır.
Sigortalı çalışanlar ya da esnaf, tarım, şirket ortaklığı kapsamında kendi adına bağkur primi ödeyenler normalde ölüm aylığından yararlanamazlar. Fakat bunların yanında bazı istisnai durumlar söz konusudur.
Aşağıdaki maddelerde yer alan bu istisnalar dışında kalan ve sigortalı olarak çalışanlar ölüm aylığı hakkına sahip olamazlar. İstisnai durumlar ise; Anne/babası 01.10.2008 tarihi ve ya öncesinde emekli sandığı kapsamında göreve başlamış ve yine bu tarihten önce vefat ederek aylık bağlanan ve emekli sandığı kapsamında ölüm aylığı alan kız çocukları sigortalı çalışsa ya da bağ kur da prim ödese bile aylıkları kesilmez. Tek istisna emekli sandığı kapsamında çalışmaları ya da evlenmeleridir. Yani bu kişiler emekli sandığı kapsamında çalışmaz ya da evlenmezse aylıkları kesilmez.
Ölüm aylığı alan ve aynı zamanda üniversitede okuyan kız çocukları 25 yaşı da tamamlamamış olmak kaydı ile sigortalı çalışsalar bile aylıkları kesilmez.
Emeklisi olan dul kadınlar babasının maaşını alabilir mi?
Kendi primiyle sigortasıyla veya bağkurundan maaş alan kadınlar babasından kalan yetim maaşını alamazlar. Ölen Anne Babanın Emekli Maaşını Alma Yolları Neler? Eşinden boşanan kadınlar veya hiç evlilik yapmayan kız çocukları anne veya babasının vefatının olması halinde Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan aylık almaları mümkündür.
Kız çocuğunun ölüm maaşından faydalanması için;
Ölen anne veya babanın emekli olması lazımdır. Emekli maaşının kendisinin adına olması lazımdır. Öneğin anne veya babanın vefat etmesinden dolayı herhangi bir aylık alıyorsa annesinden ayrıca aylık bağlanması mümkün değildir.
Babadan kalan maaşın kendi hissesine düşen miktarda aylık alabilir. Yetim maaşı alabilmek için anne veya babanın emekli olmasına gerek yoktur. Anne veya babanın ölümünde en az 900 gün SSK’sı varsa veya en az 1800 gün Bağkur’u varsa ölüm maaşından yararlanılabilir. SSK Ölüm Maaşının Şartları Neler? SSK kapsamında 900 günden yetim maaşı bağlanabilmesi için vefat eden kişinin ölüm tarihinde her türlü borçlanma hariç en az 900 günü olması gerekir. Önek veriyorum vefat tarihinde 850 gün varsa borçlanma ile 900 güne tamamlansa bile aylık bağlanmaz.
Bu durum 01.10.2008 tarihinden sonra vefat edenler için geçerlidir. Eğer anne ya da babanın 01.10.2008 tarihinden önce vefatı söz konusuysa SSK kapsamında borçlanmalar ile beraber 900 gün primle emekli olabilir. Bağkur Ölüm Maaşının şartları Neler? Bağkur’da yetim aylığı bağlanabilmesi için en az 1800 gün prim yatırılması gereklidir. Bunun yanı sıra 4B Bağkur kapsamında prim borcu olmaması gerekiyor.
Bağkur’da borçlanmalar ile beraber toplam hizmet gününün 1800 güne tamamlanmasının ardından ölüm maaşı alınabilir. Ölen Babanın Maaşının Ne Kadarı Kızına Kalır? Kız çocukları normal şartlarda ölen babalarının maaşlarının %25’ini alabilirler. Öneğin ölen babanın emekli maaşı 1000 TL ise kızına bağlanacak olan maaş 250 TL’dir. Bu durum kız çocuğundan hariç başka alacak kişilerin olması durumunda geçerlidir.
Eğer kız çocuğu tek başına bu maaşı alacaksa bu oran % 50 olacaktır. Babanın emekli maaşı 1000 TL ise kızı 500 TL aylık alacaktır.
Bu durum söz konusu olduğunda, baba eğer emekliyken vefat etmişse ve kızından başka hak sahibi yoksa babanın almış olduğu son maaşın yarısı kızına bağlanır. Eğer kızından başka hak sahibi olan anne kardeş varsa bu durumda babanın emekli maaşının %25’i kızına verilir.
Eğer baba sigortalı çalışırken veya bağkur primini yatırırken vefat ederse kızından başka aylık alacak kimse yoksa SSK ve Bağkur kapsamında ortalama 400 ila 500 TL arası, başka hak sahibi kimseler varsa o zaman 200 ila 300 TL arasında maaş bağlanır.
Vefat Eden Babanın Emekli Maaşında Kimlerin Hakkı Vardır? Ölen babanın maaşında aşağıdaki kişiler hak sahipliği yapabilirler. Bunlar; Dul eşi, 18 yaşından küçük çocukları, Lisede okuyan ve 20 yaşını geçmemiş çocuklar, Üniversite öğrencisi olan ve 25 yaşını geçmemiş çocuklar, Anne ve baba, %60 üzeri raporu olan malul çocuk alabilir.
Eş veya baba emeklilerse herhangi bir aylık alınması mümkün değildir. Bu aylıklardan sadece birisinden yararlanılabilir. Eğer eş SSK’lı babada Bağkur’lu ise her iki aylıktan da faydalanılabilir. Ancak bu durumun bazı istisnaları vardır.
Öneğin eş ya da babanın her ikisi de 2008 sonrası vefat ettiyse iki aylık bağlanmaz. Ancak 01.10.2008 tarihinden önce vefat varsa iki aylık bağlanabilir.
Aşağıdaki tabloda eşin ve babanın ölüm tarihi ve sigorta durumlarına göre her iki aylığın birlikte alınıp alınmayacağı ve hangi oranla ödeneceği bilgileri yer almaktadır.
Eşi vefat eden kadının normal şartlarda aylık bağlanma maaş hissesi %75’tir. Öneğin ölen eş 2000 TL emekli maaşı alıyorsa kadına 1500 TL maaş verilir. Fakat kadınla beraber bu maaşta hak sahibi olacak kişiler varsa kadın bu maaşın %50’sini alabilir.
Aynı şekilde kadın sigortalı ise ya da kendi sigortalılığından emekli ise hisse oranı yine %50 olmaktadır.
Emekli maaşının bağlanıp bağlanmadığı E-Devlet üzerinden sorgulama yapılmaktadır. E-Devlet SGK Sorgulama sayfasına girilmesinin ardından;
SSK ölüm aylığı sorgulaması için 4A Aylık Bilgisi, Bağkur ölüm aylığı sorgulaması için 4B Aylık Bilgisi, Emekli sandığı ölüm aylığı sorgulaması için 4C Aylık Bilgisi, kısmına girerek sorgulama yapılabilir.
Kendi primleriyle emekli olan kişiler anne veya babasından dolayı Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan aylık alamazlar. Ancak baba emekli sandığından emekliliği varsa çocuğu da SSK veya Bağkur emeklisi ise babadan kalan maaşı alabilir.
Eşinden boşanarak nafaka alan kişiler ölen anne veya babasından emekli aylığı alabilirler. Fakat emekli aylığı bağlanması alınan nafakaya engel olabilir. Bundan dolayı emekli maaşı başvurusu yapılmadan mahkemeden bu konu hakkında bilgi alınması doğru olacaktır.
Boşanan kadınlar anne veya babasından dolayı sağlık güvencesinden yararlanabilir. Fakat anne veya babanın 01 Ekim 2008 tarihinden önce sigorta veya bağkur-emekli sandığı başlangıçlarının olması gereklidir.
Gürsesgazetesi.com