Türkiye’nin merkezi yönetim bütçe gelirleri nisanda 93,8 milyar lira, giderleri 110,7 milyar lira oldu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, nisan ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı. Buna göre, nisanda bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 43,8 artarak 93 milyar 791 milyon lira, bütçe giderleri yüzde 2,1 artışla 110 milyar 708 milyon lira oldu.
Ocak-nisan döneminde ise bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 36,4 yükselerek 437 milyar 906 milyon lirayı, bütçe giderleri yüzde 9,7 artarak 432 milyar 43 milyon lirayı buldu.
Böylece merkezi yönetim bütçesi nisanda 16 milyar 917 milyon lira açık, ocak-nisan döneminde ise 5 milyar 863 milyon lira fazla verdi.
Merkezi yönetim bütçe giderleri 2020’nin nisan ayında 108 milyar 443 milyon lira iken Nisan 2021’de yüzde 2,1 artışla 110 milyar 708 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2021 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 346 milyar 139 milyon lira ödeneğin yüzde 8,2’si kullanılmış oldu.
Geçen yıl nisanda 26 milyar 151 milyon lira faiz dışı açık oluşurken Nisan 2021’de 1 milyar 666 milyon lira faiz dışı fazla verildi.
Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,8 artarak 92 milyar 125 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 7,9 olarak hesaplandı.
Nisanda personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19,2 artarak 28 milyar 518 milyon lira oldu. Personel giderleri için bütçede öngörülen 326 milyar 633 milyon lira ödeneğin yüzde 8,7’si kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, nisanda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 artışla 4 milyar 482 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 54 milyar 527 milyon lira ödeneğin yüzde 8,2’si kullanılmış oldu.
Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 89 milyar 67 milyon lira ödeneğin yüzde 7,4’ü harcandı. Nisanda yüzde 1,3 azalışla 6 milyar 565 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.
Cari transferler nisanda, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19,1 azalarak 41 milyar 665 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 536 milyar 14 milyon lira ödeneğin yüzde 7,8’i kullanıldı.
Nisanda 8 milyar 344 milyon lira sermaye gideri, 797 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 1 milyar 753 milyon lira oldu.
Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9 artışla 18 milyar 583 milyon lira olarak kayıtlara geçti.
Bütçe gelirleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın nisan ayında 65 milyar 245 milyon lira iken Nisan 2021’de yüzde 43,8 artarak 93 milyar 791 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin nisan ayı gerçekleşme oranı 2020’de yüzde 6,8 iken geçen ay yüzde 8,5 olarak kayıtlara geçti.
Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay 2020’nin nisan ayına göre yüzde 55,4 artarak 76 milyar 322 milyon lira oldu. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise Nisan 2020’de yüzde 6,3, geçen ay yüzde 8,3 olarak tespit edildi.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri, nisanda yüzde 3 artışla 14 milyar 711 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 2 milyar 108 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 649 milyon lira olarak belirlendi.
Vergi türleri itibarıyla nisanda geçen yılın aynı ayına göre, gelir vergisi yüzde 35,8, kurumlar vergisi yüzde 213,6, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 5,5, özel tüketim vergisi yüzde 25,4, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 41,6, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 146,8, damga vergisi yüzde 59,7, harçlar yüzde 257,3, diğer vergiler tahsilatı yüzde 102,2 arttı.
Ocak-nisan dönemi gerçekleşmeleri
Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Nisan 2020 döneminde 393 milyar 773 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 9,7 artışla 432 milyar 43 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2021’de merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 1 trilyon 346 milyar 139 milyon lira ödeneğin yüzde 32,1’i kullanılmış oldu.
Faiz hariç bütçe giderleri ocak-nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7,7 artarak 364 milyar 533 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 31,2 olarak hesaplandı.
Personel giderleri, söz konusu dönemde yüzde 16,6 artarak 116 milyar 272 milyon lira olurken personel giderleri için bütçede öngörülen 62 milyar 633 milyon lira ödeneğin yüzde 35,6’sı kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, bu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16 artışla 19 milyar 253 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 54 milyar 527 milyon lira ödeneğin yüzde 35,3’ü kullanılmış oldu.
Ocak-nisan döneminde mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 89 milyar 67 milyon lira ödeneğin yüzde 26,4’ü harcandı. Bu dönemde yüzde 6,1 düşüşle 23 milyar 477 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti. Cari transferler yüzde 6,2 artarak 175 milyar 447 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 536 milyar 14 milyon lira ödeneğin yüzde 32,7’si kullanıldı.
Bu dönemde 18 milyar 350 milyon lira sermaye gideri, 1 milyar 958 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 9 milyar 776 milyon lira oldu. Faiz giderleri yüzde 22,1 yükselerek 67 milyar 511 milyon lira olarak kayıtlara geçti.
Bütçe gelirleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın ocak-nisan döneminde 320 milyar 994 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 36,4 artışla 437 milyar 906 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin ocak-nisan dönemi gerçekleşme oranı 2020’de yüzde 33,6, bu yılın aynı döneminde yüzde 39,8 oldu.
Vergi gelirleri tahsilatı, söz konusu dönemde 2020’nin ocak-nisan dönemine göre yüzde 47,2 artarak 331 milyar 420 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 35,9 olarak tespit edildi.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri, yüzde 11,2 artarak 94 milyar 148 milyon liraya yükseldi. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 8 milyar 42 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 4 milyar 296 milyon lira olarak belirlendi.
Vergi türleri itibarıyla ocak-nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre, gelir vergisi yüzde 30,9, kurumlar vergisi yüzde 53,1, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 87,7, özel tüketim vergisi yüzde 25,7, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 15,5, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 86,4, damga vergisi yüzde 37,4, harçlar 33,2 ve diğer vergi gelirleri yüzde 46,6 artış gösterdi.